حین بارداری خانمها موظفند دید کاملا متفاوتی به سلامت خود داشته باشند. اگر آبستن شدهاید یا قرار است نوزادی به دنیا بیاورید، یکی از نخستین گامها مراجعه به یک دندانپزشک است.اگر باردار هستید و یا در شرف زایمان قرار دارید، احتمالا در طول روز بخشی از زمان خود را صرف مطالعه و آموختن مطالب جدید درباره موضوعات سلامتی و تاثیرگذار بر خود و نوزادتان میکنید.
هنگام حاملگی تغییرات هورمونی و دگرگونیهای نوزاد تاثیر زیادی بر سلامت کلی مادر میگذارند. به همین علت، طی این دوره هیجانانگیز بالا بردن سطح آگاهی جهت حفظ سلامتی نکته مهمی است. بسیاری از خانمهای باردار بدون آگاهی و دانش کافی خود را وارد این مرحله میکنند که این ممکن است سلامتی کلی آنها را تحت تاثیر قرار دهد. زیرا در همین دوران بارداری احتمال بروز بیماری لثه(پریودنتال) بیشتر میشود و با اتخاذ برخی اقدامات میتوانید از مشکلات احتمالی پیشگیری کنید.
عوامل بروز بیماری پریدونتال طی بارداری
بیماری پریدونتال (بیماری لثه) یک مسئله بسیار شایع است. در واقع، این بیماری تقریبا نیمی از افراد بالغ بالای 30 سال را دچار میسازد. شاید کمی غیرمنصفانه است وقتی میبینیم باداری ریسک ابتلا به بیماری لثه را افزایش میدهد، اما متاسفانه تغییرات هورمونی علت این امر شناخته شدهاند. بیماری پریدونتال زمانی آغاز میشود که باکتری موجود در پلاک و جرم شروع به تحریک بافت لثه میکند. با گذشت زمان، این وضعیت ممکن است به قرمزی، ورم لثه، شل شدگی یا افتادن دندان، تحلیل رفتن استخوان فک، و حتی برخی بیماریهای جدی مانند دیابت و قلب منتهی شود.
حاملگی بواسطه تغییرات هورمونی که در بدن ایجاد میکند شانس ابتلا به بیماری لثه را هم افزایش میدهد. بویژه، افزایش هورمونهای استروژن و پروژسترون بر نحوه واکنش لثهها به باکتریهای زیان بار جرم دندانی تاثیر میگذارد. به همین خاطر واجب است خانمهای باردار طی این دوران مراقبت ویژهای از سلامت دهان و دندان خود به عمل آورند. معمولا اولین نشانههای بیماری لثه با ایجاد ورم، حساسیت، قرمز شدن بافت لثه و خونریزی حین مسواک زدن و نخ دندان کشیدن بروز میکنند، و در صورت رسیدگی نکردن به این علائم احتمال دارد مشکلات خیلی وخیمتری برای خود و نوزاد در حال رشد به بار بیاورید.
بیماری لثه و تاثیر آن بر روی نوزاد
به عنوان یک مادر باردار حتما سلامتی نوزاد برایتان اهمیت دارد و میدانید سلامتی شما بر سلامت نوزاد هم تاثیر گذار است. اما شاید خیلی از خانمها خبر نداشته باشند که اگر مادر باردار به بیماریهای لثه مبتلا باشد ممکن است برخی مشکلات را برای نوزاد بوجود بیاورد. تحقیقات شان داده است بیماریهای لثه و پریودونتال در هنگام بارداری مادر با زایمان زودرس نوزاد و وزن کم او حین تولد در ارتباط است. بررسیها نشان می دهد علت این مشکلات به خاطر وارد شدن باکتری از راه لثه به جریان خون و تاثیر آن بر دستگاه تناسلی است.
تومورهای بارداری و بیماری پریودونتال
تومورهای دوران بارداری اکثر خانمهای باردار را به وحشت میاندازد، اما در حقیقت این تومورها یک نشانه متداول بیماری لثه و پریدونتال در دوران حاملگی به حساب میآیند. تومورهای باداری بیشتر در سه ماهه دوم حاملگی ظاهر میشوند، هرچند احتمال بروز آنها در هر مرحله بارداری وجود دارد. این تومورها به صورت برآمدگیهای قرمز و برافروخته در بافت لثه و در مجاورت خط بالایی لثه مشاهده میشوند. ممکن است خونریزی کنند و پوستهدار شوند و ناراحتیهای زیادی را برای خانمها به بار آورند. این تومورها تقریبا در 10% خانمهای باردار بروز میکنند و اغلب غیرسرطانی هستند. آنها صرفا یک واکنش التهابی به باکتری دهان و ذرات باقیمانده موادغذایی هستند و ترشح هورمون های باداری در وخیمتر شدن آنها تاثیر گذار هستند. هرچند تعدادی از این تومورها به خودی خود از بین خواهند رفت، اما تعدادی از آنها نیاز به درمان توسط یک دندان پزشک دارند. متاسفانه، این تومورها بعضی مواقع از ویژگی برگشتپذیری پس از درمان برخوردار هستند.
پیشگیری از بیماری لثه
هرچند همیشه نمیتوان از بیماریهای لثه و پریدونتال دوران باداری پیشگیری کرد، اما با اتخاذ برخی اقدامات میتوان خطر دچار شدن به آنها را کاهش داد. خواه باردار باشید یا نباشید، رعایت نکات بهداشت دهان و دندان بهترین روش مبارزه با بیماریهای لثه در نظر گرفته میشود. برای مثال، جهت حفظ سلامت لثه و جلوگیری از التهاب آنها، روزی 2 مرتبه مسواک بزنید (با روشهای صحیح)، مرتبا نخ دندان بکشید، و به طور منظم به دندان پزشکی مراجعه کنید. درصورت بروز علائمی مانند قرمزی و خونریزی لثه، دندان پزشک میتواند روشهای درمانی مانند شستشوی عمیق را اجرا کند و به بازگرداندن سلامت لثه به شرایط اول کمک کند.