هورمون ها می‌توانند باعث تغییرات مختلفی در بدن شوند. این هورمون ها در طی مراحل مختلف زندگی، دستخوش تغییرات متعددی می‌شوند، به همین دلیل است که نوجوانان در مرحله‌ی نوجوانی جوش و آکنه می‌زنند، زنان باردار دچار حالت تهوع صبحگاهی و در دوران یائسگی دچار گرگرفتگی می‌شوند. اگرچه اکثراً افرادی که تغییراتی در سطح هورمون هایشان به وجود می‌آید، خیلی نگران دندان‌هایشان نیستند. متأسفانه ازآنجایی‌که هورمون‌ها تقریباً بر روی همه‌ی قسمت‌های بدن تأثیرگذار هستند، تغییر در آن‌ها می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در سلامت دهان و دندان نیز گردد؛ اما آیا تغییرات هورمونی واقع باعث بروز بیماریهای لثه می‌شود؟
بیماری لثه (پریودنتال) چیست؟
بیماری پریودنتال را اغلب تحت عنوان بیماری لثه نام می‌برند. این بیماری از طریق باکتری‌های موجود در پلاک‌هایی به وجود می‌آید که باعث ایجاد پاکت‌هایی عمیق در کنار دندان شده‌اند و درنتیجه کار تمیز کردن و از بین بردن پلاک و جرم‌های اطراف دندان را دشوار می‌سازد. با گذر زمان، این مسئله موجب خونریزی لثه‌ها، لق شدن دندانها و مشکلاتی بدتر از این خواهد شد. در دندان‌های سالم، باکتری “خوب” (بیوفیلم) به محافظت از لثه‌ها در برابر ارگانیسم‌های مضر کمک می‌کند. اگرچه، وقتی این بیوفیلم در معرض باکتری‌های بسیار مضر قرار می‌گیرد، این بیوفیلم با ایجاد پاتوژن‌هایی که منجر به التهاب می‌شوند واکنش نشان می‌دهند و فقط بیماری لثه را بدتر می‌کنند؛ بنابراین چگونه هورمون‌ها بروی بیماری لثه تأثیر می‌گذارند؟
تأثیر هورمون ها روی بیماری لثه
تغییرات هورمونی مستقیماً باعث بیماری لثه نمی‌شوند، اما می‌توانند یکی از عوامل مؤثر در بروز بیماری لثه باشند. تغییر در هورمون ها (خصوصاً استروژن و پروژسترون) با تغییر جریان خون به لثه‌ها و نوع واکنش بافت‌ها نسبت به ایجاد پلاک در دهان، لثه‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث می‌شود که فرد اغلب در هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن دچار درد و خونریزی شود. تأثیر هورمون روی سلامت لثه‌ها در زنان بیشتر از مردان دیده می‌شود، زیرا زنان در طول زندگی خود دچار تغییرات هورمونی بیشتری می‌شوند. باوجودی که خطر ابتلا به بیماری لثه اغلب در طی دوران بارداری و یائسگی افزایش می‌یابد، بسیاری از زنان علائمی را در طی دوران بلوغ و درست بعد از دوره‌ی قاعدگی مشاهده می‌کنند. حتی زنانی که از قرص‌های ضدبارداری استفاده می‌کنند ممکن است دچار حساسیت و التهاب بیشتری در لثه‌هایشان شوند.
خطرات بیماری لثه
بیماری لثه به‌صورت التهاب بروز می‌کند و به‌عنوان یک عفونت مزمن تلقی می‌شود. افراد مبتلابه بیماری لثه، درخطر مشکلی بیشتر از ورم و درد لثه و لق شدن دندان قرار دارند. باکتری که باعث ایجاد بیماری لثه می‌شود می‌تواند به‌آسانی هنگام خونریزی لثه‌ها وارد جریان خون شود و ازاین‌رو باعث افزایش خطر ابتلا به مشکلاتی متعدد در سلامتی فرد گردند، مشکلاتی مانند بیماری قلبی، دیابت و حتی آلزایمر. ورم و التهاب لثه (جیجیویت) اولین نشانه‌ی ابتلا به بیماری لثه می‌باشد اما نباید آن را دست‌کم گرفت زیرا می‌تواند به‌راحتی تشدید و به بیماری لثه یا پریودنتال تبدیل شود.
پیشگیری از بیماری لثه
افرادی که دچار تغییرات هورمونی می‌شود یا تحت نمایش هورمون قرار می‌گیرند، باید مراقب سلامتی دهان و دندان خود باشند. زنان باردار، زنانی که در دوران یائسگی به سر می‌برند یا کسانی که از قرص‌های ضدبارداری استفاده می‌کنند باید توجه خاصی به مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به‌طور منظم داشته باشند و به‌طور منظم جهت تمیز کردن حرفه‌ای دندان و جرمگیری دندان برای کنترل بیماری لثه، به دندانپزشکی مراجعه کنند. برخی پزشکان و کارشناسان توصیه می‌کنند که در دوران بارداری، مراجعه به دندانپزشکی در صورت امکان هر سه ماه یک‌بار انجام شود؛ با رعایت این نکات، احتمال بروز بیماری لثه کاهش خواهد یافت. شستشویی لثه‌ها با جوش‌شیرین می‌تواند به برطرف کردن اسیدهای موجود در چینی‌جاهای لثه کمک کند و خانم‌ها باید از دندانپزشک خود درباره‌ی نکاتی جهت پیشگیری از بروز مشکلاتی در طی دوران بارداری یا یائسگی سؤال کنند.
در صورت مشاهده برخی علائم، با یک متخصص صحبت کنید
اگر فکر می‌کنید که علائم ابتدایی بیماری لثه را در خود مشاهده کرده‌اید، باید به یک دندانپزشکی مراجعه کنید. اگر به‌موقع به این علائم رسیدگی شود، درمان آن راحت‌تر از زمانی خواهد بود که بیماری در طولانی‌مدت پیشرفت کرده باشد. با معاینات و تمیز کردن منظم لثه‌ها، می‌توان بیماری لثه را تحت کنترل درآورد، بنابراین حتی اگر نگران بیماری لثه نیستید، انجام نکات و روشهای پیشگیرانه حائز اهمیت است، گاهی اوقات بیماری لثه در ابتدا علائمی زیادی را از خود نشان نمی‌دهد.
8 پاسخ
سلام من چندروز قبل از پریودی لثه هام ورم میکنه ودردشدیدی دارن من العا ۲۴سالمه ولی نزدیک ۱۴دندان پرکردم وخیلی ازاین موضوع واقعا ناراحتم چون باوجودپرکردن دندانها هنوز درد دندان دارم میخواستم بپرسم چکارکنم چون لثه واغلب دهانم زخم میشه درحالی که یادم نمیادچجوری وکی اینجوری شدم
سلام . احتمال دارد که ترمیم دندان های شما مشکل داشته باشند . همچنین از لحاظ داشتن جرم نیز باید بررسی شوید . سیکل ماهیانه هم مزید بر علت است . در صورت تمایل با یک رادیوگرافی OPG جهت معاینه و بررسی علت مراجعه تمایید .
سلام ببخشید من 15سالمه و تو دوسه روز سه تا از دندونام شکست میخواستم بدونم این بخاطر حرکت هورموناست یا بیماری لثه
در ضمن 3تا دندون پر کردم3تا هم عصب کشی داخل دوتا از دندونایی که پرکردم آبسه هست همون عفونت
این آبسه ها ممکنه بیماری لثه باشه؟
ممنون
سلام .برای پاسخ به این سوالات شما نیاز به معاینه توسط دندانپزشک است
سلام قرص های هورمونی مصرف میکنم و لثه هام درد میکنه دندونام سالمه و مشکلی نداره اما لثه های دندون پیش خیلی درد میکنه برای درد لثه به علت تغییرات هورمونی باید چیکار کرد؟؟
سلام . باید مدام تحت مراقبت دندانپزشک بوده و جرمگیری منظم داشته باشید
سلام . ۶۱ سال سن دارم . بعد از کرونا دچار شکافی در ناحیه ی کام ایجاد شد . مراجعه به چندین متخصص داشتم ( داخلی ، گوش و حلق و بینی ، عفونی ، بیماریهای دهان و دندان ) . در نهایت بعد از مصرف داروهای تجویز شده درد و سوزش شدیدتر شد . یکی از متخصصان عفونی احتمال قارچ دادند و درمان داروهای ضد قارچ را شروع کردم . ایتراکونازول و کلوتریمازول (به صورت مکیدنی ) . که البته از همان دفعه اول مصرف درد و سوزش کمتر شد و روبه بهبود رفت . ولی بعد از گذشت ۳ هفته متوقف شد و بهبودی پیشرفتی نداشت . نهایت بیوبسی انجام شد و نتیجه هیچ چیزی نشان نداد حتی قارچ ولی با مصرف داروهای ضد قارچ درد و سوزش کمتر میشه . الان با گذشت ۵ ماه میشه درگیر هستم . الان نظر یکی از پزشکان به این موضوع معطوف شده که ممکنه تغییرات هورمونی باشه . و دیگری میگه نمونه برداری عمیقتر انجام بشه . سردر گم موندم باید چکار کنم . لطفا راهنمایی بفرمائید .گاهی درد و سوزش خیلی شدید میشه حتی تا گلو و قفسه سینه میرسه که برای کرونا نگرانم می کنه ولی باز بعد چند ساعت آروم میشه . الان ماههاست به همین صورت طی می کنم .
با تشکر
سلام . احتمالات زیادی وجود دارد از جمله واکنش خود ایمنی ولیکن بدون معاینه بالینی امکان نظر دهی وجود ندارد .